Xəbərlər
MN: Fərrux kəndi və ətraf yüksəkliklərdəki mövqelərdə heç bir dəyişiklik baş verməyib
Azərbaycan ordusunun Fərrux ərəzisindən çıxması barədə Rusiya Müdafiə nazirliyinin yaydığı məlumatdan bir qədər sonra Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi bu məlumatı təkzib edib. Nazirliyin martın 27-də yaydığı məlumatda deyilir ki, Azərbaycan Ordusunun Fərrux kəndi və ətraf yüksəskliklərdəki mövqelərində heç bir dəyişiklik baş verməyib.
"Azərbaycan Ordusunun ölkəmizin suveren ərazilərinin tərkib hissəsi olan Fərrux kəndi və ətraf yüksəkliklərdəki mövqelərində heç bir dəyişiklik baş verməyib. Azərbaycan Ordusunun bölmələrinin həmin mövqelərdən geri çəkilməsi haqqında məlumat həqiqəti əks etdirmir. Ordumuz əməliyyat şəraitinə tam nəzarət edir".
Nazirlik həmçinin Rusiya tərəfinin açıqlamasında atəşkəsin guya Azərbaycan tərəfindən pozulması barədə verilmiş məlumatın da həqiqətə uyğun olmadığını və Azərbaycan hərbçiləri arasında yaralanma halı qeydə alınmadğını bildirir.
"Bir daha xatırlatmaq istərdik ki, Azərbaycan ərazisində “Dağlıq Qarabağ” adlı inzibati ərazi vahidi yoxdur. Rusiya Müdafiə nazirliyinin 26 və 27 mart tarixli açıqlamalarında “Dağlıq Qarabağ” ifadəsinin işlədilməsi Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq birlik, o cümlədən Rusiya Federasiyası tərəfindən tanınmış və qəbul edilmiş ərazi bütövlüyünə qarşı hörmətsizlikdir"
Müdafiə Nazirliyi Rusiyanın Müdafiə Nazirliyinə xatırlafır ki, fevral ayında Azərbaycanla və Rusiya prezidentləri arasında Mütəfiqlik Bəyannaməsini yara salır.
"Rusiya Federasiyası Müdafiə Nazirliyinə xatırlatmaq istərdik ki, 2022-ci il 22 fevral tarixində iki ölkə prezidentləri tərəfindən imzalanmış Müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında Bəyannamənin birinci bəndində qeyd olunur ki, “Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası öz münasibətlərini müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti, iki ölkənin müstəqilliyinə, dövlət suverenliyinə, ərazi bütövlüyünə və dövlət sərhədlərinin toxunulmazlığına qarşılıqlı hörmət, eləcə də bir-birinin daxili işlərinə qarışmamaq, hüquq bərabərliyi və qarşılıqlı fayda, mübahisələrin dinc yolla həlli və güc tətbiq etməmək və ya güclə hədələməmək prinsiplərinə sadiqlik əsasında qururlar”.”.
Nazirliyin açıqlamasında daha sonra bəyannamənin 18-ci bəndini də bir daha xatırladılır. Qeyd olunur ki, Rusiya Müdafiə Nazirliyinin bu açıqlamaları Rusiya prezidenti tərəfindən imzalanmış bəyannaməyə hörmətsizlikdir.
"...18-ci bəndinə əsasən, Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası beynəlxalq terrorçuluq, ekstremizm və separatçılıq təhdidlərinə, qarşı mübarizədə və onların neytrallaşdırılmasında səylərini birləşdirirlər. Rusiya Federasiyası Müdafiə Nazirliyi bu açıqlaması ilə eyni zamanda Rusiya Federasiyasının Prezidenti, Rusiya Silahlı Qüvvələrinin Ali baş komandanı Vladimir Vladimiroviç Putin tərəfindən də imzalanmış sözügedən bəyannaməyə də hörmətsizlik nümayiş etdirir"
Müdafiə Nazirliyi bir daha Rusiya Müdafiə nazirliyinə xatırladır ki, Azərbaycanın Xocalı rayonunda "Furux" adlı kənd yoxdur.
"Qeyd edilən kəndin adı FƏRRUXDUR. Ümid edirik ki, növbəti açıqlamalarda kəndin adı düzgün formada göstəriləcəkdir" Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin açıqlamasında vurğulanır.
***
Azərbaycan Fərruxdan öz bölmələrini çıxarıb-Rusiya Müdafiə Nazirliyi
"Danışıqların nəticələrinə əsasən, Azərbaycan tərəfi FURUX (Fərrux -AR.) yaşayış ərazisindən öz bölmələrinin çıxarılmasını həyata keçirib".
Martın 27-də Rusiya Müdafiə Nazirliyinin yaydığı məlumatda belə deyilir.
Nazirliyin məlumatında bir də atəşkəsin iki dəfə Azərbaycan silahlı qüvvələri tərəfindən pozulduğu vurğulanır. Həmçinin qeyd olunur ki, atışma nəticəsində hər iki tərəfdən iki nəfər yaralanıb.
Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin hələkə bu açıqlamaya münasibəti bəlli deyil.
***
"Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi Rusiya Federasiyası Müdafiə Nazirliyinin 2022-ci il 26 mart tarixli həqiqəti əks etdirməyən və birtərəfli açıqlaması ilə bağlı təəssüfünü bildirir".
Azərbaycanın müdafiə naziriyi Rusiya müdafiə nazirliyinin martın 26-da yaydığı məlumata verdiyi reaksiyada belə deyilir.
Məlumatda martın 25-də iki ölkənin müdafiə nazirləri telefon danışığı zamanı Rusiya sülhməramlı kontingentinin müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan əraziləri boyunca yaranmış vəziyyət müzakirə edilib. Söhbət zamanı Azərbaycan tərəfi bəyan edib ki, məntəqələrdə mövqelərin və dislokasiya yerlərinin dəqiqləşdirilməsi aparılır.
"Lakin buna baxmayaraq martın 26-sı səhər saatlarında qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələrinin üzvləri Azərbaycan Ordusunun bölmələrinə qarşı təxribat törətməyə cəhd göstərib. Dərhal görülən tədbirlər nəticəsində qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələrinin üzvləri geri çəkilməyə məcbur edilib".
Müdafiə Nazirliyi bildirir ki, Azərbaycan 2020-ci il 10 noyabr tarixli üçtərəfli bəyanata sadiqdir və onun heç bir müddəasını pozmayıb.
"Təəssüflə qeyd edirik ki, həmin bəyanatın 4-cü bəndinə uyğun olaraq, Ermənistan ordusunun qalıqlarının və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələrinin Azərbaycan ərazilərindən tam olaraq çıxarılması indiyə qədər icra edilməmişdir. Buna görə bəyanatın müddəalarını pozan Azərbaycan deyil, məhz Ermənistandır".
Nazirliyin açıqlamasında bildirir ki, Rusiya Federasiyası Müdafiə Nazirliyinin bu açıqlaması ikitərəfli əlaqələrin mahiyyətinə və 2022-ci il 22 fevral tarixində iki ölkə arasında imzalanmış müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında Bəyannaməyə ziddir.
Azərbaycan ərazisində “Dağlıq Qarabağ” adlı inzibati ərazi vahidi yoxdur. Açıqlamada qeyd edilən kəndin adı Furux deyil, Fərruxdur".
Nazirlik bildirir ki, "yuxarıda qeyd edilənlərlə əlaqədar Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi Rusiya Federasiyası Müdafiə Nazirliyini üçtərəfli bəyanatın müddəalarına uyğun olaraq Ermənistan ordusunun qalıqlarının və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələrinin Azərbaycanın beynəlxalq birlik tərəfindən tanınmış ərazilərindən tam olaraq çıxarılmasını təmin etməyi, Azərbaycan silahlı qüvvələrinin ölkəmizin suveren əraziləri daxilində hərəkətini təhrif edilmiş formada qələmə verməməyi, “Dağlıq Qarabağ” ifadəsi işlətməməyi və Azərbaycan ərazilərinin adını düzgün olaraq göstərməyi xahiş edir"-deyə Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin bəyanatında deyilir.
***
Rusiya müdafiə nazirliyinin məlumatından sonra Rusiyanın xarici işlər nazirliyi də tərəfləri təmkinli olmağa çağırıb.
"Biz tərəfləri təmkin nümayiş etdirməyə və mövcud üçtərəfli sazişlərə ən yüksək səviyyədə ciddi əməl olunmasını təmin etməyə çağırırıq"
****
"Martın 24-dən 25-dək Azərbaycan Respublikasının silahlı qüvvələri Rusiya, Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin 9 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanatının müddəalarını pozaraq, Rusiya sülhməramlı kontingentinin məsuliyyət zonasına daxil olub. Dağlıq Qarabağ ərazisində müşahidə məntəqəsi qurub. “Bayraktar-TB 2” tipli pilotsuz uçuş aparatı Furux (Fərux-A.) yaşayış məntəqəsi ərazisində Dağlıq Qarabağ silahlı birləşmələrinin bölmələrinə 4 zərbə endirib".
Belə bir məlumat martın 26-da Rusiya Müdafiə Nazirliyinin Qarabağdakı Rusiya sülhməramlı kontingentinin fəaliyyəti haqqında dərc etdiyi bülletenində yer alıb.
Məlumatda deyilir ki, "hazırda Rusiya sülhməramlı kontingentinin komandanlığı vəziyyətin həlli və qoşunların ilkin mövqelərinə qaytarılması üçün tədbirlər görür. Qoşunların çıxarılması üçün Azərbaycan tərəfinə müraciət göndərilib".
Xatırlatma
Qarabağ münaqişəsi müasir mərhələdə 1988-ci ildə başlayıb. Daha sonra Ermənistan və Azərbaycan arasında silahlı toqquşmalar baş verib. 1994-cü ildə gerçəkləşən atəşkəs razılaşmasına qədər Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi və ona bitişik 7 rayonu işğal edilmişdi. Amma 2020-ci ildə İkinci Qarabağ müharibəsi nəticəsində Azərbaycan Dağlıq Qarabağ bölgəsinin bir hissəsinə və ətraf 7 rayona nəzarəti bərpa edib. Həmin ilin 10 noyabr razılaşmasına (Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya arasında) əsasən, döyüşlər dayandırılıb, Laçın dəhlizində və Qarabağda Rusiya sülhməramlıları yerləşdirilib. Keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin çox hissəsinin tanınmayan qurumun və Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində qaldığı bildirilir.
Bütün xəbərləri izləyin
'Şimal axını'nı partlatmaqda şübhəli bilinən ukraynalı saxlanılıb
2022-ci ildə "Şimal Axını" qaz kəmərlərinə ziyan vuran partlayışlarla əlaqədar İtaliyada bir Ukrayna vətəndaşı saxlanılıb.
Şübhəli şəxs Almaniyanın məxfilik qanunlarına uyğun olaraq alman prokurorları tərəfindən yalnız "Serqiy K." kimi təqdim edilib.
Almaniya federal prokurorluğunun bildirdiyinə görə, o, 2022-ci ilin sentyabrında Danimarkanın Bornholm adası yaxınlığında Baltik dənizinin dibində "Şimal Axını 1" və "Şimal Axını 2" kəmərlərinə partlayıcı qurğular yerləşdirdiyi iddia edilən qrupun üzvü olmaqda ittiham olunur.
Almaniya prokurorluğunun məlumatına görə, Serqiy K. və onun əlbir olduğu şəxslər partlayıcı maddələri Almaniyanın Rostok limanından yola düşən yelkənli yaxta ilə daşıyıblar. Gəmi isə saxta şəxsiyyət sənədlərindən istifadə edilərək yerli şirkətdən icarəyə götürülüb.
Rusiyanın "Qazprom" şirkətinə məxsus olan və Avropanın böyük enerji şirkətləri tərəfindən birgə maliyyələşdirilən "Şimal axını" kəmərləri Moskva ilə münasibətləri gərginləşmiş Ukrayna və Polşa kimi tranzit dövlətlərdən yan keçərək Rusiya qazını birbaşa Almaniyaya çatdırmaq üçün çəkilib.
Qərb hökumətləri əvvəlcə Rusiyanı partlayışlara görə ittiham edib, Moskva isə bu iddiaları rədd edərək əvəzində ABŞ, Britaniya və Ukraynanı günahlandırıb.
"Şimal Axını" layihəsinə sahib olan konsorsiumun tərkibində alman şirkətləri olduğu üçün Almaniyanın istintaq orqanları insidenti araşdırıb. 2024-cü ilin avqustunda alman istintaqçıları ilkin araşdırmanı yekunlaşdıraraq hadisədə Ukrayna vətəndaşı Volodimir Z. adlı şəxsi ittiham edib və onun barəsində rəsmi həbs orderi çıxarılıb.
Partlayışdan sonra yayılan müxtəlif xəbərlərdə Ukrayna əməliyyatçıları ittiham olunub və onların Ukrayna dövlətindən asılı olmayaraq hərəkət etdikləri ehtimal olunub. Almaniyanın keçmiş kəşfiyyat rəhbəri Avqust Hanninq 2024-cü ilin avqustunda "Die Welt" qəzetinə bildirib ki, guya Polşa və Ukrayna prezidentləri arasında hücumla bağlı razılaşma olub. Ancaq Polşa prezidentinin ofisi iddianı təkzib edib. Ukrayna hökuməti də hücumla bağlı məsuliyyət daşımadığını bəyan edib.
Hadisənin baş verdiyi sular Danimarka və İsveçə aid olduğu üçün bu ölkələr də istintaq aparıb, ancaq 2024-cü ildə insidentlə bağlı istintaq işi bağlanıb. Danimarka polisi partlayışların "qaz xətlərinə qarşı qəsdən sabotaj" nəticəsində baş verdiyini bildirib, lakin heç bir şübhəli müəyyən edilməyib və cinayət işini davam etdirmək üçün əsas olmadığı vurğulanıb.
Dağıstan-Azərbaycan sərhədində 'düşmənə yardım'da şübhəli sayılan şəxs saxlanıb [Video]
Rusiya xüsusi xidmət orqanları iddia edir ki, oğurlanmış məxfi sənədləri ölkədən çıxarmaq istəyən xarici vətəndaş saxlanıb.
Dağıstanın "Yaraq-Kazmalyar" buraxılış məntəqəsində Rusiya-Azərbaycan sərhədini keçərkən saxlanılan Yadulla Rufullayevin vətəndaşlığı qeyd edilmir.
Sosial şəbəkələrdə yayılan əməliyyat çəkilişindən aydın olur ki, o, azərbaycanca danışır, rusca pis bilir
Ona aid olduğu deyilən yük maşınında Azərbaycan pasportu vərəqlənir
Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FSB) məlumatına görə, saxlanılan şəxsi Ukrayna Təhlükəsizlik Xidməti (SBU) məxfi əməkdaşlığa cəlb edib və "Rusiya hərbi-sənaye kompleksinin sirr daşıyıcılarından birinə hücum nəticəsində" əldə olunmuş xidməti materialları çıxarmağa cəhd göstərib. İddialara görə, SBU agenti olduğu bildirilən qardaşının göstərişi ilə hərəkət edən Rufullaev sonradan Ukraynaya göndərmək məqsədilə Kurqan vilayətində xəlvəti yerdə saxlanan sənədləri və mobil telefonunu götürüb.
AzadlıqRadiosunun həmin görüntülərin hansı şəraitdə çəkildiyini, etirafların həqiqiliyini müstəqil mənbələrdən yoxlamaq imkanı yoxdur.
Y.Rufullayev barəsində "düşmənə yardım etmək" maddəsi ilə cinayət işi açılıb və həmin maddə 15 ilə qədər həbs cəzası nəzərdə tutur.
Əhməd Məmmədlinin işi üzrə hazırlıq iclası keçirilib
Avqustun 21-də Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində ictimai fəal Əhməd Məmmədlinin cinayət işi üzrə hazırlıq iclası keçirilib.
İclasda təqsirləndirilən şəxsin anket məlumatları dəqiqləşdirilib.
Müdafiə tərəfi vəsatət qaldıraraq cinayət işinə xitam verilməsini və Ə.Məmmədli barəsində seçilmiş həbs-qətimkan tədbirinin ev dustaqlığı ilə əvəz olunmasını istəyib.
Lakin məhkəmə bu vəsatəti təmin etməyib və işin məhkəmə baxışına göndərilməsi barədə qərar qəbul olunub.
Növbəti iclas sentyabrın 3-nə təyin olunub.
Ə.Məmmədli bu il mayın 6-da saxlanıb və mayın 8-də barəsində 4 ay həbs-qətimkan tədbiri seçilib. O, Cinayət Məcəlləsinin "sağlamlığa qəsdən ağır zərər vurma" və "xuliqanlıq" maddələri ilə ittiham olunur. Özü ittihamı rədd edir, keçmiş siyasi-ictimai və hazırki jurnalist fəaliyyətinə görə cəzalandırıldığını deyir.
Xatırlatma
Ə.Məmmədli 2022-ci ildə D-18 Hərəkatının (hərəkat 2023-cü ildə buraxılıb) sədri ikən polisin qanuni tələbinə qəsdən tabe olmama maddəsi ilə 30 sutka inzibati həbs edilmişdi. Ancaq o, həbsini sülhdən danışması, prezident İlham Əliyevi tənqid etməsi ilə əsaslandırmışdı.
Yerli hüquq müdafiəçilərinin hesabatlarına görə, hazırda Azərbaycanda 375 siyasi məhbus var. Hökumət nümayəndələri isə bu tip hesabatları rədd edir və həbs olunanların konkret əməllərə görə məsuliyyətə cəlb olunduqlarını bildirirlər.
Münasibətlərin pisləşdiyi deyilsə də, Azərbaycan Rusiyaya hələ də 'çörək verir'
Son aylar Azərbaycanla Rusiyanın münasibətlərin pisləşdiyi deyilsə də, iki ölkə arasında ticarət artmaqda davam edir. Azərbaycan Rusiyaya hələ də, iqtisadçıların dili ilə ifadə edilsə, "çörək verir".
Bu ilin 7 ayında Azərbaycanla ticarətdə Rusiya müsbət saldonu artırıb. Beləliklə, Azərbaycan Rusiya üçün "çörək verən ölkə" statusunu bir qədə də möhkəmlədib.
Hesabat dövründə ölkənin xarici ticarət dövriyyəsi 28 milyard 841 milyon dollar təşkil edib. Bunun 15.2 milyard dolları ixracın, 13.6 milyard isə idxalın payına düşür. İxrac 871 milyon dollar azalıb, idxal isə 2.8 milyard dollar artıb. Bir növ, ölkənin özünün xarici ticarətdə müsbət saldosu azalıb.
Rusiyaya gələndə, şimal qonşusu da Azərbaycanla xarici ticarətdə bir xeyli faydalanıb. Bu ilin 7 ayında Azərbaycan Rusiyaya 721.2 milyon dollarlıq mal ixrac edib. Əvəzində həmin ölkədən 2.35 milyard dollarlıq mal alıb. Hərçənd, Rusiyaya ixracda cüzi olaraq artım var. Ötən ilin 7 ayında bu rəqəm 656 milyon dollar təşkil edib. (+65 milyon dollar) Əvəzində bu ölkədən idxalda daha çox artım var. Ötən ilin hesabat dövründə həmin rəqəm 1.92 milyard təşkil edib. Bu isə Rusiyadan idxalın təqribən 432 milyon dollar artdığını göstərir.
Xatırlatma
Son aylar Azərbaycanla Rusiya arasında siyasi baxımdan münasibətlər pisləşib. İki ay öncə, iyunun 27-də Rusiya Federasiyasının Yekaterinburq şəhərində hüquq-mühafizə orqanları Azərbaycan əsilli insanlara qarşı əməliyyat keçirib, bu zaman iki şəxs həlak olub, 10-a yaxın şəxs də saxlanıb. Rusiya hüquq-mühafizə orqanları əməliyyatı illər əvvəl baş verən cinayət işinin təhqiqatı ilə izah ediblər. Amma ardınca da müxtəlif şəhərlərdə Azərbaycan diasporunun təmsilçiləri həbs olunmağa başlayıb və bu prosesin hələ də davam etdiyi vurğulanır.
Başa tərəfdən, Azərbaycanda da narkotik və başqa ittihamlarla Rusiya vətəndaşları saxlanıb. Bütün bunlarla bağlı hər iki ölkənin xarici işlər nazirlikləri narazılıq və narahatlıqlarını ifadə ediblər.
Nobel mükafatı laureatları belaruslu siyasi məhbuslarla bağlı Trampa üz tutublar
"Reuters"in xəbərinə görə, 19 Nobel mükafatı laureatı ABŞ prezidenti Donald Trampa açıq məktubla müraciət edərək onu 1300 siyasi məhbusun azadlığı üçün Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenkoya təzyiq göstərməyə çağırıb.
Məktubda Lukaşenko ilə telefon danışığında siyasi məhbuslar məsələsini qaldırdığı üçün Trampa təşəkkür edilib və ABŞ prezidentinin bu istiqamətdə daha çox iş görməsi istənilib.
Məktubda vurğulanıb ki, siyasi məhbusların azad olunması yalnız Belarus xalqı üçün ədaləti bərpa etməyəcək, həm də barışıq və dialoqa yol açacaq.
Məktubu imzalayanlar arasında Nobel Sülh Mükafatı laureatı Oskar Arias, ədəbiyyat üzrə laureatlar Svetlana Aleksiyeviç və Herta Müller, həmçinin fizika, kimya, tibb və iqtisadiyyat üzrə 16 laureat var.
Onlar həmçinin ölkədə siyasi motivli təqiblərə son qoymağa çağırıblar ki, Lukaşenko 2020-ci ildə mübahisəli seçkilərlə bağlı küçə etirazlarını yatırdıqdan sonra kütləvi şəkildə xaricə qaçan belarusların geri qayıtması asanlaşsın.
Xatırlatma
Avqustun ortalarında Tramp "Truth Social" şəbəkəsində Lukaşenko ilə söhbəti barədə yazaraq bildirib ki, o, 16 məhbusun azad olunmasına görə Lukaşenkoya təşəkkür edib. Belarus hakimiyyəti iyunda müxalifətçi Sergey Tixanovski, AzadlıqRadiosunun Belarus xidmətinin keçmiş jurnalisti İqor Karney, Minsk Dilçilik Universitetinin keçmiş dosenti Natalya Dulina və bir neçə digər siyasi məhbusu əfv sərəncamı ilə azadlığa buraxıb. Onların əksəriyyəti Litvaya aparılıb.
Tramp həmçinin bildirib ki, uzun illər insan haqlarının pozulmasına və Rusiyanın Ukraynada apardığı müharibəyə verdiyi dəstəyə görə Qərb ölkələrinin boykot etdiyi Lukaşenko ilə görüşü səbirsizliklə gözləyir. Lukaşenko Trampı Minskə səfərə dəvət edib.
Lukaşenko ölkədə siyasi məhbusların mövcudluğunu dansa da, vətəndaşların etirazlara və fərqli düşüncələrə görə təqibi bugünə qədər davam edir.
ABŞ Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin hakimlərinə yeni sanksiyalar qoyub
ABŞ Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin (BCM) daha dörd hakim və prokuroruna sanksiya tətbiq edib. Bu barədə ABŞ Maliyyə Nazirliyinin Xarici aktivlərə nəzarət idarəsinin saytında məlumat verilib.
Dövlət katibi Marko Rubio Vaşinqtonun qərarını belə izah edib ki, BCM "milli suverenliyi görməməzlikdən gəlməyə davam edir" və ABŞ-nin siyasi motivli hesab etdiyi ABŞ və İsrail vətəndaşlarına qarşı istintaq hərəkətləri həyata keçirir. Rubionun bəyanatında BCM-in hərəkətləri "milli təhlükəsizliyə təhdid" adlandırılıb.
İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu Birləşmiş Ştatların qərarını alqışlayaraq bunu "İsraili və İsrail ordusunu gözdən salmağa yönəlmiş yalan kampaniyasına qarşı ədalətli addım" adlandırıb. Sanksiyaya məruz qalanlar arasında fransalı hakim Nikolya Qiyu da var. O, Qəzza zolağında İsrail ordusu ilə HƏMAS arasında gedən müharibədə insanlığa qarşı törədildiyi iddia olunan cinayətlər üzrə məhkəmə prosesinə sədrlik edir. BCM daha əvvəl bu işlə bağlı İsrail baş naziri Netanyahunun həbsinə order verib. Bu qərar İsrail və ABŞ-nin kəskin tənqidinə səbəb olub.
Sanksiyalara məruz qalanlar arasında ABŞ hərbçilərinin iştirakı də daxil olmaqla Əfqanıstanda törədildiyi iddia olunan cinayətlərin araşdırılmasında iştirak edən kanadalı hakim Kimberli Prost da var. Sanksiyalar həmçinin iki prokuror köməkçisinə də şamil olunub.
İyunda ABŞ eyni əsaslarla artıq dörd BCM hakiminə sanksiya qoymuşdu. Fevralın 13-də isə Maliyyə Nazirliyi Netanyahunun həbsinə order çıxarılması təşəbbüsü ilə çıxış edən BCM prokuroru Kərim Əhməd Xana sanksiya tətbiq edib. Bu qərar ABŞ prezidenti Donald Trampın BCM-ə qarşı sanksiyalar barədə fərmanından sonra verilib. Həmin qərar məhkəmənin Vaşinqtonun və onun müttəfiqlərinin, həmçinin İsrailin maraqlarına toxunan istintaq əməllərinə cavab olaraq qəbul edilib.
Nə ABŞ, nə də İsrail Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin üzvüdür və onun yurisdiksiyasını tanıyır. Lakin 120-yə yaxın ölkə, o cümlədən Aİ ölkələrinin əksəriyyəti BCM-i tanıyır.
Qazaxıstan məhkəməsi AzadlıqRadiosunun iddiasını təmin etməyib
Astana məhkəməsi AzadlıqRadiosunun (RFE/RL) Qazaxıstan Xarici İşlər Nazirliyinə (XİN) qarşı qaldırdığı iddianı təmin etməyib.
Bu barədə radionun Qazaxıstan xidməti məlumat yayıb.
Ötən il qəbul edilmiş qanuna əsasən, Qazaxıstanda xarici media əməkdaşlarının fəaliyyəti qadağan olunub. XİN əvvəlcə AzadlıqRadiosunun Qazaxıstan xidmətinin yeddi, sonra isə daha doqquz jurnalistinə akkreditasiya verməkdən imtina edib. Bu gün məhkəmə ilk yeddi jurnalistlə bağlı qərar çıxarıb.
Daha əvvəl bir sıra beynəlxalq insan haqları təşkilatları Qazaxıstan hökumətinin akkreditasiya verməməsini pisləyib. "Human Rights Watch" bu qərarı "mediaya qarşı açıq hücum" adlandırıb. Beynəlxalq Jurnalistlər Federasiyası (IFJ) bunu "mətbuat azadlığına və jurnalistlərin öz peşəsi ilə məşğul olmaq hüququna hücum" kimi xarakterizə edib.
Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi (CPJ) isə Qazaxıstan hakimiyyətini AzadlıqRadiosunun Qazaxıstan xidməti əməkdaşlarına akkreditasiya verməyə çağırıb və qeyd edib ki, "AzadlıqRadiosunun cəsarətli reportajları Qazaxıstan mediasında mərkəzi yer tutur".
Tramp: ABŞ Ukraynada Avropa qüvvələrinə havadan dəstək verə bilər
ABŞ prezidenti Donald Tramp avqustun 19-da bildirib ki, Rusiya və Ukrayna arasında sülh razılaşması əldə olunduqdan sonra Avropa təhlükəsizlik qüvvələri Ukraynaya göndəriləcəyi təqdirdə onlara havadan dəstək verməyə hazırdır.
Tramp televiziyaya müsahibəsində deyib ki, Avropa ölkələri öz qoşunlarını Ukraynaya göndərməyə hazırdır. "Onlara kömək etməyə hazırıq, xüsusən də biz hava məkanından danışırıqsa, çünki heç kimin bizim kimi arsenalı yoxdur", - Tramp qeyd edib. O, bu dəfə də Amerika qoşunlarının Ukraynaya göndərilməsini istisna edib.
"The Wall Street Journal" isə yazır ki, Ukrayna ərazisindən kənarda olacaq ABŞ hərbi təyyarələri Avropanın (sülhməramlı) kontingentinə hava dəstəyini təmin etmək üçün istifadə oluna bilər - ABŞ bu qüvvələri qorumaq üçün Ukrayna yaxınlığında hava hücumundan müdafiə sistemləri yerləşdirə bilər, həmçinin hərbi nəqliyyat təyyarələri Avropa qoşunlarını və hərbi texnikasını daşıya bilər.
Keçən həftə Alyaskada Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə görüşdən sonra prezident Tramp Birləşmiş Qərargah Rəisləri Komitəsinin rəhbəri general Den Keynə Ukrayna ərazisində yerləşdirilə biləcək beynəlxalq qüvvələri dəstəkləmək üçün variantlar hazırlamağı tapşırıb.
Trampın sözlərinə görə, o, Rusiya ilə Ukrayna arasında sülh sazişinə riayət olunmasının təminatçısı kimi Avropa hərbçilərinin Ukrayna ərazisində yerləşdirilməsinə Putinin razılıq verəcəyini gözləyir.
Moskva NATO qüvvələrinin belə əməliyyatda iştirakının onun üçün qəbuledilməz olduğunu israr etməkdə davam edir.
Azərbaycan neftinin ixrac qiyməti düşür
2025-ci ilin birinci yarısında Azərbaycan neftinin bir barelinin orta ixrac qiyməti 73.8 ABŞ dollarına bərabər olub.
Bu barədə Maliyyə Nazirliyinin bu gün, avqustun 19-da yaydığı "2025-ci ilin dövlət və icmal büdcələrinin yarımillik icrasına dair arayış və ilin sonuna gözləntilər" sənədində bildirilir.
Bu rəqəm büdcədə neftin bir barelinin götürülmüş qiymətindən (70 ABŞ dollar) 5.4 faiz çoxdur. Amma 2025-ci ilin birinci rübündə Azərbaycan neftinin orta ixrac qiyməti 77 dollardan yüksək idi.
Müstəqil iqtisadçılar hesab edirlər ki, neftin qiymətlərində düşüş davam edərsə, bu, Azərbaycan dövlət büdcəsinin icrasında problemlər yarda bilər. Onlar vurğulayırlar ki, Azərbaycan ixracının 90 faizi neft və qazın payına düşür.
İqtisadçıların sözlərinə görə, 2014-cü ildə dünyada neft kəskin ucuzlaşanda Azərbaycan hökuməti iqtisadi şaxələnməni qarşısına məqsəd qoysa da, keçən illər ərzində qeyri-neft sektorunda ciddi uğurlar əldə edilməyib.
Türkiyədə ali təhsil alanların sayı artır, amma onların yalnız 19 faizi...
Hazırda Türkiyədə 45 min nəfərə yaxın azərbaycanlı tələbə təhsil alır.
Bu barədə Təhsildə Keyfiyyət Təminatı Agentliyindən (TKTA) məlumat verilib.
Qurum bildirir ki, ümumilikdə 2019-2024-cü illər üzrə xaricdə əldə olunan kvalifikasiyaların (sertifikat, attestat, diplomun) tanınması üzrə TKTA-ya 22 min 578 müraciət daxil olub. Bu müraciətlərin 5 min 327-si (19 faiz) Türkiyənin payına düşür.
Ötən altı ilə münasibətdə Türkiyədə təhsillə bağlı həmin müraciətlərin 5 min 107-si barədə müsbət, 220-dən isə imtina qərarı verilib. "İmtina səbəblərinə nəzər saldıqda Azərbaycan qanunvericiliyində nəzərdə tutulmayan "açık öğretim" təhsil forması üzrə kvalifikasiyaların tanınmama faizinin kifayət qədər yüksək olması... əsas diqqət yetirilməli olan məqamlardır", - məlumatda əlavə edilir.
Qurumun açıqlamasına görə, 2019–2024-cü illər üzrə Türkiyənin ali təhsil müəssisələrinin diplomlarının tanınması üçün edilən müraciətlərin sayında əhəmiyyətli artım müşahidə olunsa da, ümumi 5 min 327 müraciətdən yalnız 19.71 faizi beynəlxalq reytinqlərdə ilk 1000-likdə yer alan universitetlərə aiddir.
Hər il Azərbaycandan Türkiyəyə ali təhsil üçün gedənlərin sayı artır. Dörd-beş il öncə Türkiyədə təhsil alan Azərbaycan gənclərinin sayı 20 mindən bir qədər çox göstərilirdi.
Hacı Vəliyevin həbs müddəti artırıldı
Fəaliyyətini dayandıran "Gənc Qazilər" İctimai Birliyinin (İB) sədri Hacı Vəliyevin barəsində olan həbs-qətimkan tədbirinin müddəti uzadılıb.
Bununla bağlı bu gün, avqustun 18-də Xətai rayon Məhkəməsində təqdimata baxılıb.
Məhkəmə həbs müddətinin daha 20 gün uzadılması barədə qərar verib.
H.Vəliyev bu il aprelin 1-də həbs edilib. O, Cinayət Məcəlləsinin 221.3-cü (Silahdan və ya silah qismində istifadə olunan əşyalardan istifadə edilməklə xuliqanlıq...) və 186.1-ci (Özgənin əmlakını qəsdən məhv etmə və ya zədələmə - zərərçəkmiş şəxsə xeyli miqdarda ziyan vurmaqla törədildikdə) maddələri ilə ittiham olunur. Onun bir neçə dəfə həbs müddəti uzadılıb.
H.Vəliyevin həbsindən sonra "Gənc Qazilər" İB-nin fəaliyyətinin dayandırıldığı açıqlanıb. Bu barədə həmin qurum adından yayılan məlumatda qeyd olunub ki, son dövrlər yaranmış bir sıra obyektiv, subyektiv səbəblər, o cümlədən üzvlər arasında əlaqələrin zəifləməsini nəzərə alaraq, təşkilatın fəaliyyəti ilə bağlı geniş müzakirələr aparılıb: "...Birliyin fəaliyyətinin bu mərhələdə dayandırılmasının daha məqsədəuyğun olduğu qənaətinə gəlmişik".
H.Vəliyev sosial şəbəkələrdə tənqid çıxışları ilə də tanınırdı. O, xüsusilə İkinci Qarabağ müharibəsindən sonrakı dövrdə döyüşlərdə sağlamlığını itirmiş hərbçilərin və ya həlak olanların ailələrinin problemlərini ictimailəşdirib.
"Gənc Qazilər" İB 2021-ci ildə "Qarabağ Qaziləri" İB-nin əsasında yaradılmışdı.
H.Vəliyev müharibədə gözlərinin birini itirib. Onun digər gözündə də problem olduğu bildirilir.
Avtomobil idxalı artıb, istehsalı azalıb
2025-ci ilin 7 ayında Azərbaycana ümumilikdə 1 milyard 170 milyon 990 min ABŞ dolları dəyərində 63 min 401 ədəd avtomobil idxal olunub.
Bu barədə Dövlət Gömrük Komitəsindən bildirilib.
2024-cü ilin yanvar-iyul ayları ilə müqayisədə ölkəyə idxal olunan avtomobillərin sayı 23.9 (12 min 222 ədəd), dəyəri isə 24.1 faiz ( 227.1 milyon dollar) artıb.
Amma əvəzində ölkədə avtomobil istehsalı azalıb.
Maşın, avadanlıq, qoşqu və yarımqoşquların istehsalı sahələrində 2025-сi ilin yanvar-iyul aylarında 355.1 milyon manatlıq məhsul istehsal edilib.
Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatında bildirilib. Əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə maşın və avadanlıqların istehsalı 10.6 faiz artıb, avtomobil, qoşqu və yarımqoşquların istehsalı isə 12.7 faiz azalıb.
Rəsmi məlumata görə, bu ilin 7 ayında 2 min 292 ədəd və ya əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 232 ədəd az minik avtomobili istehsal olunub.
Bir sıra ekspertlər də hesab edir ki, Azərbaycanda avtomobil istehsalı bir növ görüntü xarakter daşıyır. Onların fikrincə, bu, avtomobil istehsalından çox onun yığılması kimi qiymətləndirilməlidir, çünki onların əksər hissələri xaricdən idxal edilir.
Ekspertlər vurğulayır ki, hökumət daxili bazarı qorumaq adı ilə avtomobillərin gömrük idxal rüsumlarını yüksək tutur.
Macarıstan Rusiya neftinə görə Ukraynanı günahlandırıb
Macarıstanın xarici işlər naziri Peter Siyarto X platformasındakı paylaşımında bildirib ki, onun ölkəsinə gedən neft kəmərinə hücumdan sonra Rusiyadan ölkəyə neft nəqli dayandırılıb. Siyartonun sözlərinə görə, Kiyev enerji infrastruktura yenidən hücum edib və bununla da "Budapeştin enerji təhlükəsizliyinə zərbə vurub".
Macarıstanın XİN rəhbəri hadisənin dəqiq nə vaxt və harada baş verdiyini açıqlamayıb. O, Rusiya energetika nazirinin müavini Pavel Sorokinə istinadən qeyd edib ki, mütəxəssislər boru kəmərinin işini təmin edən transformator yarımstansiyasının bərpası üzərində işləyirlər. Neft tədarükünün nə vaxt bərpa olunacağı, hələlik, məlum deyil.
Siyarto iddia edib ki, Brüssel və Kiyev Macarıstanı Ukraynadakı müharibəyə cəlb etməyə çalışır. "Ukraynanın enerji təchizatımıza təkrar hücumları da eyni məqsədə xidmət edir", - macar nazir əlavə edib.
Nazir bu müharibənin onların müharibəsi olmadığını vurğulayaraq "ukraynalı qərar qəbul edənlərə xatırlatma: Macarıstandan alınan elektrik ölkənizin elektrik enerjisi ilə təmin olunmasında mühüm rol oynayır", - deyə əlavə edib.
Ukrayna xarici işlər naziri Andriy Sibiqa macarıstanlı həmkarının ittihamlarına X platformasından cavab verib. O, bu müharibəni dayandırmayan tərəfin Moskva olduğunu xatırladıb.
"Macarıstana illərdir deyilir ki, Moskva etibarsız tərəfdaşdır. Buna baxmayaraq, Macarıstan Rusiyadan asılılığını saxlamaq üçün hər cür səy göstərib. Hətta genişmiqyaslı müharibə başlayandan sonra belə. İndi siz şikayətlərinizi və hədələrinizi Moskvadakı dostlarınıza göndərə bilərsiniz", - ukraynalı nazir qeyd edib.
Maliyyə Nazirliyi: Subsidiyalar artıb, məhsuldarlıq azalıb
Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarına subsidiyaların verilməsi və güzəştlərin tətbiqi üçün 2020-2024-cü illərdə dövlət büdcəsindən 2.2 milyard manatdan artıq vəsait yönəldilib.
Bu barədə Maliyyə Nazirliyinin bu gün, avqustun 18-də yaydığı hesabatda bildirilir.
Vurğulanır ki, son dövrlərdə subsidiyaların məbləği ilə istehsalının həcmi arasında uyğunsuzluqlar aşkar edilib: "Aqrar Subsidiya Şurasının qərarları əsasında hər il üçün müəyyən edilən əkin subsidiyasının əmsallarının dövri olaraq artırılmasına baxmayaraq, həmin bitki növləri üzrə məhsul istehsalında azalmalar müşahidə olunub. Habelə istifadə edilmiş subsidiyanın məbləğinə uyğun istehsal həcminə nail olunmayıb".
Dövri mətbuatda yer alan iddialara görə də, Azərbaycanda bəzi hallarda əkin işləri kağız üzərində aparılıb. Həmin iddialarda vurğulandığına görə, bəzi məmurların qanunsuz əməlləri nəticəsində subsidiyaların verilməsində pozuntu halları baş verib. Lakin hüquq-mühafizə orqanlarının bununla bağlı ayrıca hesabatı olmayıb.
Xatırlatma
Azərbaycanda yanacağın qiymətlərinin artırılması ilə paralel olaraq 2007-ci ildən aqrar subsidiyaların verilməsinə dair qərar açıqlanıb. Sonradan subsidiyaların həcmində artım baş verib.
Bitkiçilik üzrə subsidiyaların məbləği müxtəlifdir. Onların baza məbləği 200 manat müəyyən edilib. 2024-cü ildə, məsələn, buğdada əkin əmsalı 1.1, əkin subsidiyasının məbləği isə 220 manat götürülüb. 2025-ci ildən etibarən sudan səmərəli istifadənin və ətraf mühitin qorunmasının dəstəkənməsi məqsədilə müasir suvarma sistemləri tətbiq edilən əkin sahələrinə görə 60 manat əlavə əkin subsidiyasının veriləcəyi açıqlanıb.
Təkrar əkinlərə görə əkin subsidiyası 2025-ci ildən etibarən yalnız suvarılan ərazilərdə aparılan əkinlərə şamil edilir.
Tacikistan hökuməti falçıya gedənləri cərimələmək istəyir
Tacikistan hökuməti falçı və cadugərlərin xidmətindən istifadəyə görə cərimələrin tətbiqini nəzərdə tutan qanun layihəsini parlamentə təqdim edib. Bu barədə AzadlıqRadiosunun tacik xidməti sənəd layihəsinə istinadən məlumat yayıb.
Əgər qanun layihəsi təsdiqlənərsə, bu, ölkənin İnzibati Xətalar Məcəlləsinə daxil ediləcək. Cadugər və falçıların yanına getməyə görə 375–750 somo (40.27-80.5 ABŞ dolları) cərimə tətbiq olunması təklif edilir.
Tacikistanın İnzibati Xətalar Məcəlləsinə əsasən, cadugərlik və falçılıqla məşğul olmaq inzibati məsuliyyətə səbəb olur. Belə ki, fiziki şəxslər 6 min–7 min 500 somo (645-805 dollar) cərimə və ya 10-15 gün müddətinə inzibati həbs oluna bilərlər.
Əgər bir il ərzində eyni pozuntu təkrar olunarsa, cadugərlik və falçılıqla məşğul olan şəxslər cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilərlər. Ölkənin Cinayət Məcəlləsində bu halla bağlı 1 ildən 2 ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə cəzası nəzərdə tutulur.
